اتوپارت پرس: مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودرو شهر تهران، اعلام کرد: «اتوبوس چپ شده دانشگاه علوم و تحقیقات؛ معاینه فنی نداشت و این وسیله نقلیه شش سال پیش از رده خارج شده بود.»
سیدنواب حسینیمنش در خصوص حادثه روز گذشته دانشگاه علوم و تحقیقات، گفت: «اتوبوس مورد نظر برای اسلامشهر و یا رباطکریم بوده و متاسفانه فاقد معاینه فنی است.»
وی ادامه داد: «بر اساس بررسی صورت گرفته از سیمفا، دو تا سه هفته پیش معاینه فنی این اتوبوس مرگبار به اتمام رسیده و برای دریافت معاینه فنی مراجعه نکرده بود.»
حسینیمنش به بخشنامه استاندار تهران مبنی بر اینکه خودروهای فاقد معاینه فنی ادارات هم حق تردد ندارند، گفت: «اما با این حال این ماشین به کار گرفته شده و کاملاً این خودرو فرسوده بود.»
مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودرو، گفت: «اما با توجه به معضل نوسازی ناوگان امسال هم ما گفتیم اگر خودروی فرسودهای بتواند معاینه فنی اخذ کند اجازه فعالیت دارد.»
به گفته حسینیمنش، این خودرو در سال 1381 تولید شده، مدلش شهاب و سوختش گازوئیلی بوده است.
اتوپارت پرس: مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروی شهر تهران با اشاره به اجرای کاهش آلودگی هوای تهران از ۳ آذر گفت: «از آغاز اجرای طرح تاکنون ۵۰۰ هزار خودروی فاقد معاینه فنی از سوی پلیس جریمه شد.»
سیدنواب حسینیمنش با اشاره به اجرای مرحله دوم طرح کاهش آلودگی هوا در تهران، گفت: «روزهای ابتدایی اجرای طرح مراکز معاینه فنی شلوغ بود اما در حال حاضر این مراکز خلوت شده و مراجعات به زیر ۵ هزار نفر رسیده است.»
وی با بیان اینکه تقریباً حدود ۳۰۰ هزار خودروی فاقد معاینه فنی داریم، گفت: «اما این خودروها تاکنون توسط دوربینها رصد نشدهاند و به نظر میرسد که اینها در تهران تردد نمیکنند و بر اساس آمار این خودروها کاربراتوری هستند.»
مدیرعامل ستاد معاینه فنی خودروی شهر تهران با بیان اینکه روزانه به طور متوسط ۲۰ هزار خودرو در تهران به دلیل نداشتن معاینه فنی جریمه میشوند، تاکید کرد: «خودروهای فاقد معاینه فنی روزانه ۵۰ هزار تومان جریمه میشوند.»
به گفته حسینیمنش، از آغاز اجرای طرح تاکنون ۵۰۰ هزار خودروی فاقد معاینه فنی از سوی پلیس جریمه شده است.
وی همچنین از افتتاحیه دو مرکز ثابت و دو خط سیار معاینه فنی خبر داد و گفت: «به زودی این مراکز آماده بهرهبرداری میشوند.»
اتوپارت پرس: مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد: «با مراکز و تعمیرگاههایی که کاتالیستهای اجارهای و تقلبی روی خودروها نصب میکنند، با حکم قضایی برخورد شده و تعدادی از این تعمیرگاهها تعطیل شدهاند.»
اظهارات وحید حسینی به این دلیل است که همزمان با اجرای فاز دوم طرح کاهش آلودگی هوای شهر تهران، زمزمههایی از تقلب و تخلف برخی رانندگان برای دریافت معاینه فنی شنیده شد. تخلفهایی مانند استفاده از کاتالیستهای تقلبی و اجاره کاتالیست برای دریافت معاینه فنی از جمله تخلفهای گزارش شده در این زمینه به شمار میرود. با توجه به اینکه رانندگان برای نصب کاتالیست جدید باید حدود یک میلیون تومان هزینه کنند، برخی از آنها ترجیح میدهند که کاتالیست جدید خریداری نکنند.
مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و دبیر کارگروه ملی کاهش آلودگی هوای کشور در رابطه با چگونگی نظارت بر مراکز معاینه فنی و چگونگی برخورد با این تخلفات اظهارکرد: «کاتالیست نیز مانند تمام قطعات یدکی خودرو نمونههای تقلبی و غیراستاندارد دارد. برای مثال خرید برخی قطعات تقلبی مانند بوستر ترمز خطر ایمنی در پی دارد و نصب کاتالیست تقلبی نیز مانع از اجرای برنامههای کاهش آلودگی هوا میشود.»
حسینی با اشاره به اینکه کاتالیستهای تقلبی در مراکز معاینه فنی تشخیص داده میشود، تصریح کرد: «کاتالیستهای تقلبی نمیتوانند حدود مجاز را در مراکز معاینه فنی پاس کنند همچنین برای تشخیص دادن کاتالیستهای اجارهای در مراکز تمهیداتی اندیشیده شده است.»
وی با تاکید بر اینکه سازمان حفاظت محیط زیست با مراکز فروش کاتالیستهای تقلبی برخورد قضایی میکند، گفت: «تاکنون نیز با حکم قضایی تعمیرگاههایی که کاتالیست اجارهای یا تقلبی روی خودروها نصب میکردند، تعطیل شدهاند.»
مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ادامه داد: «در حالحاضر یک کارخانه اگزوزسازی در نزدیکی شهر تهران شروع به ساخت کاتالیستهای غیر استاندارد کرده است. ما این کارخانه را به مراجع قضایی معرفی کردهایم و به دنبال حکم قضایی برای تعطیل کردن آن هستیم. نمونه کاتالیستهای غیر استاندارد این کارخانه را نیز از بازار جمعآوری کردهایم.»
وحید حسینی با اشاره به اینکه طرح کاهش مصوبه شورای عالی ترافیک و کارگروه ملی آلودگی هوا و مصوبه هیات وزیران است، اظهار کرد: «بهترین روش برای اینکه بفهمیم آیا این طرح به طور کامل و دقیق در سطح شهر تهران اجرا میشود، این است که از پلیس بپرسیم که روزانه چند برگ جریمه معاینه فنی صادر میکند. قاعدتا در شهری به بزرگی تهران و با توجه به تردد تعداد زیادی خودرو در سطح شهر ۲۰۰ یا ۳۰۰ برگه جریمه معاینه فنی عدد قابل قبولی نیست.»
دبیر کارگروه ملی کاهش آلودگی هوای کشور با بیان اینکه اگر ۲۰ درصد خودروهای تهران معاینه فنی نداشته باشند باید روزانه دهها هزار جریمه از سوی پلیس صادر شود، گفت: «اگر اجباری شدن داشتن برگه معاینه فنی اعمال قانون شود دیگر شاهد تردد خودروهای دودزا در سطح شهر نخواهیم بود.»
وی با اشاره به اینکه نشانه اجرای طرح کاهش تعداد برگ جریمههایی است که روزانه صادر میشود، تصریح کرد: «نشانه موفقیت طرح کاهش کاهش تدریجی تعداد جریمهها است و آرزوی میکنیم اعمال قانون به گونهای صورت گیرد که این جریمهها به صفر برسد و دیگر شاهد تردد خودروی دودزا در سطح شهر نباشیم.»
بر اساس فاز دوم طرح کاهش آلودگی هوای تهران قرار بود از ابتدای آبان ماه امسال همه خودروهای دیزلی و بنزینی که در تهران تردد میکنند برگه معاینه فنی داشته باشند در غیر این صورت خودروهای فاقد برگه معاینه فنی روزانه ۵۰ هزار تومان جریمه شوند. البته این طرح به دلیل برخی ملاحظات پلیس مانند صفهای طولانی در مراکز معاینه فنی تا ابتدای آذر ماه به تعویق افتاد.
اتوپارت پرس: این روزها به دلیل نگرانیهایی که نسبت به آلودگی هوا در تهران و سایر کلانشهرها وجود دارد، بررسی قوانین و طرحهای کاهش آلودگی هوا از جمله قانون هوای پاک و طرح کاهش مورد توجه بیشتری گرفته. اگرچه اجرای این قوانین خبر خوشی است که حداقل تاثیر آن در کاهش آلودگی هوا در سالهای آینده خود را نشان میدهد، اما از نگاه تعدادی از کارشناسان و مسئولان محیط زیست بهبود کیفیت هوا و اجرای دقیق قوانین کاهش آلودگی در گرو اصلاح کیفیت خودرهای داخلی است.
جواد بداق جمالی، مدیر گروه محیط زیست انسانی دانشکده محیط زیست درباره کیفیت خودروهای داخلی، اعلام کرد: «مخالف دریافت معاینه فنی نیستم، اما بهتر است به جای جریمه 50 هزار تومانی رانندگان خودروهای فاقد معاینه فنی، ابتدا خودروسازانی را جریمه کنند که خودروی کیفیتپایین تحویل مردم میدهند. معاینه فنی ضروری است، اما در ابتدا باید کیفیت خودروها را افزایش دهیم در این صورت نیازی به جریمه کردن مردم نیست.»
وی با بیان اینکه اراده و باور جدی در مسئولان و مردم برای کاهش آلودگی هوا وجود ندارد، گفت: «بیش از سه دهه است که درگیر آلودگی هوا در کلانشهر تهران هستیم و در حال حاضر آلودگی هوا علاوه بر تهران، در هشت کلانشهر دیگر هم این مشکل وجود دارد. تأخیر در اجرای برنامههای کاهش آلودگی هوا موجب تشدید آلودگی و کاهش کنترل آن میشود.»
عضو هیأت علمی دانشکده محیط زیست با اشاره به اینکه امروزه موتورسیکلتهای الکتریکی و با کیفیت بالا در دنیا تولید میشود، اما در کشور استفاده از این دستگاهها جایی ندارد، اظهار کرد: «خودروهای دوگانه الکتریکی هیبریدی و الکتریکی بنزینی در دنیا با مصرف بنزین پایین تولید میشوند، اما صنعت تولید خودرو در ایران هنوز سه دهه از صنعت پیشرفته خودرو در دنیا عقبتر است. استاندارد گازوئیل ما به استاندارد متوسط دنیا نزدیک نیست و کیفیت بسیار پایینی دارد.»
وی با بیان پایین بودن کیفیت خودروهایی که به شهروندان تحویل داده میشود، خاطرنشان کرد: «متاسفانه هنوز باور نکردهایم که آلودگی هوا در شهر تهران و سایر کلانشهرها در وضعیت اورژانسی و احیا قرار دارد و این آلودگی سمی برای همه شهروندان و مسئولان در همه سطوح است.»
سید نواب حسینیمنش، مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران نیز با تاکید بر ضرورت نوسازی خودروها، اعلام کرد: «تا زمانی که خودورها نوسازی نشوند آلودگی هوا کاهش نخواهد یافت. در تهران تعداد خودروهایی که بیش از یک نقص فنی دارند بسیار زیاد است. یعنی مالک خودرو باید هزینه نقوص فنی ماشین خود را به دلیل کمکاری خودروساز یا واردکننده کمفروش، بپردازد و این تأسفبار است. البته این موضوع نافی مسئولیت شهروندان در گرفتن معاینه فنی نیست.»
این مقام مسئول همچنین گفت: «طی یک ماه گذشته معاینه فنی بالغ بر 700 خودرو سنگین کنترل شده که بیش از 25 درصد این ناوگان با وجود داشتن برگه معاینه فنی رد شدند و این نشاندهنده فرسودگی ناوگان است. البته بیشترین خودروهای مردودی، خودروهای حمل زباله و نخالههای درون شهری هستند.»
یوسف رشیدی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه سهم خودروهای سواری و موتورسیکلتها در آلودگی هوا بالاست و باید اقدام عاجلی برای این معضل صورت گیرد، اعلام کرد: « اسقاط موتورسیکلتها اقدام خوبی است، اما کاش این کار برای خودروسازان دولتی ما هم در قانون لحاظ شود. به بخش خصوصی که موتورسیکلت تولید میکند، فشار میآورند که به ازای تولید هر موتورسیکلت باید یک دستگاه را اسقاط کنند، اما این کار برای خودروسازان دولتی انجام نمیشود.»
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به اینکه ممنوعیت واردات خودرو باعث شده اسقاط خودروهای فرسوده بر زمین بماند، تاکید کرد: «دولتمردان در کشورهای دیگر سعی میکنند سال به سال آلودگی را کاهش دهند، اما شاهد چنین روندی در کشورمان راجع به کاهش آلودگی هوا نیستیم. سهم مردم در آلودگی هوا زیر 10 درصد است اما بیشترین فشار به مردم وارد میشود. امسال حتما با آلودگی هوا مواجه خواهیم شد و نباید چشم را به آسمان دوخت و اقدامی نکرد. چون شدت تهویه هوا در فصل زمستان کاهش پیدا میکند و آلودگی هوا تشدید میشود.»
وحید حسینی، دبیر کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا نیز ضمن انتقاد از کیفیت خودروهای داخلی گفت: «مردم از مسائل کیفی خودروهای داخل ناراضی هستند و این مشکل باید حل شود. البته سازمان محیط زیست برای اجرای معاینه فنی در سطح شهر تهران و هشت کلانشهر دیگر تمام قد ایستاده است.»
وی با بیان اینکه مصوبات متعددی در قانون هوای پاک و هیأت وزیران برای کاهش آلودگی هوا وجود دارد، اشاره کرد: «اخیراً آئیننامه ماده 2 قانون هوای پاک را تدوین و به همه دستگاههای دولتی ابلاغ کردیم که شامل مواد بسیار خوبی از جمله استفاده از موتورسیکلتهای الکتریکی و اسقاط موتورسیکلت است. طبق مصوبه جدید دولت، به ازای تولید و پلاک شدن هر دستگاه موتورسیکلت بنزینی، یک دستگاه موتورسیکلت باید اسقاط و از چرخه خارج شود. ضمن اینکه 10درصد تولیدات باید موتورسیکلت الکتریکی باشد. با این دو مصوبه در یک تا دو سال آینده، ترکیب ناوگان موتورسیکلت کشور تغییر قابل ملاحظهای پیدا خواهد کرد. ضمن اینکه از دو سال قبل، پلاکگذاری موتورسیکلتهای کاربراتوری متوقف شده و این موتورسیکلتها دیگر تولید نمیشوند. از ابتدای سال آینده نیز تنها به تولید موتورسیکلتهای یورو4 مجوز داده میشود.»
دبیر کارگروه ملی آلودگی هوا سازمان محیط زیست با بیان اینکه قوانین بالادستی مثل قانون هوای پاک، بر ضرورت اخذ برگه معاینه فنی توسط کلیه خودروها تاکید دارد، اظهار کرد: «طی سه سال اخیر با راهاندازی سامانه سیمفا سامانه یکپارچه معاینه فنی، افزایش و ارتقای مراکز معاینه فنی، اجرای طرح کاهش در منطقه و اطلاعرسانی و مکانیزهشدن معاینه فنی، زیرساختها و مقدمات اجرای معاینه فنی فراهم شده است و بر اساس طرح کاهش همه خودروهای دیزلی و بنزینی که در تهران تردد میکنند، اعم از شخصی، عمومی، اتوبوس، کامیون، کامیونت، نخالهبر، زبالهبر و ... باید برگه معاینه فنی داشته باشند، چون در مرحله دوم طرح کاهش، محدودیت تردد خودروهای فاقد معاینه فنی، به طور 24 ساعته، در هفت روز هفته و 365 روز سال اجرا میشود.»
اتوپارت پرس: حدود سه ماه دیگر، طرح ابر پروژه اسقاط خودروهای سنگین یکساله میشود. در طرح یاد شده قرار بود 202 هزار دستگاه خودروی فرسوده سنگین تا پایان دولت دوازدهم از رده خارج شوند. در حال حاضر با توجه به شرایط حاکم براقتصاد کشور، این طرح به کندی پیش میرود.
علت این کندی سرعت را میتوان از طرفی عدمتخصیص اعتبارهای لازم برای این طرح و ازطرفی دیگر افزایش قیمت خودروهای سنگین دانست. براساس آمارهای ارائه شده، درحالیکه در زمان آغاز این طرح یک اتوبوس نو، قیمتی برابر با 700 میلیون تومان داشت، در حال حاضر به علت نوسانات نرخ ارز و همچنین بازگشت تحریمها، قیمت این اتوبوس به بیش از 2 میلیارد تومان افزایش یافته است.
در این زمینه روز گذشته مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست، عنوان کرد: «باید در شرایط حاضر که اعتبارات لازم برای نوسازی ناوگان در اختیار نیست، راههای دیگر امتحان شود.»
وی همچنین ادامه داد: «یکی از آن راهها، توجه به بازسازی به جای نوسازی خودروهای فرسوده است. برای تحقق این مساله باید به بحث معاینه فنی خودروهای سبک و سنگین توجه ویژه کرد. طرح اسقاط خودروهای سنگین بهمنماه سال گذشته در راستای کاهش آلودگی هوا از سوی حسن روحانی رئیسجمهور رونمایی شد. همانطور که عنوان شد این طرح هماکنون با موانع جدی روبهرو است.»
تجریشی در پایان با اشاره به راه دیگر اضافه کرد: «یکی دیگر ازموانع اجرای این طرح عدمشناسایی خودروهای سنگین فرسوده است که بانک اطلاعاتی خودروهای سنگین در وزارت راه و بانک اطلاعاتی خودروهای سبک در وزارت کشور است. بنابراین یکپارچه نبودن این دو بانک اطلاعاتی مانع از شناسایی خودروهای فرسوده میشود.»