هنر جواهر تراشی در گذر تاریخ

پیش از این زمان، بلورهای کوارتز حدود 12 هزار سال قبل به دست غارنشینان کشور فرانسه، به شکلی کاملا خام استفاده می شد. انسان های ماقبل تاریخ، با استفاده از یک چوب نوک تیز و ماسه، سوراخ هایی را در قسمت های نرم جواهرات ایجاد می کردند تا بتوانند از آن ها به عنوان زیور آلات استفاده کنند. آنها با تکان دادن این جواهرات در یک کیسه با ماسه دانه ریز آن ها را صیقل می دادند.
این نکته که جواهر تراشان اولیه با دقت از اسرار حرفه ای شان نگهداری می کردند را این گونه می توان  تصدیق کرد که اطلاعات زیادی از علم جواهر شناسی موجود است، اما اطلاعات بسیار کمی در زمینه فن جواهر تراشی وجود دارد. بسیاری از نویسندگان اولیه، به علم گوهرشناسی آشنا نبودند. مثلا آنها دستورالعمل های صادقانه خود را برای نرم کردن سنگ های جواهر سخت بیان می کردند تا تراش و صیقل دادن این سنگ ها ساده تر انجام پذیرد. این قضیه منجر به این می شد که فردی بپذیرد شاید جواهر تراشان اولیه اطلاعات غلط و گمراه کننده ای در زمینه این هنر منتشر می کردند. این مطالب برگرفته از دوره جواهر سازی می باشد .
بعدها در قرون وسطی، جواهر تراشان تا اندازه ای نکات خوب و مفید تراشکاری را فرا گرفته تا در بهترین حالت رنگ ها را در بعضی سنگ ها نشان دهند. روش تراش قسمت تیره و نامناسب یک یاقوت کبود، درصد کمی از رنگ را در بخش زیرین تراش برلیان بر جای می گذاشت، به طوریکه هنگام نگاه کردن سنگ در جدول، رنگ کاملا یکدستی به آن می داد، این روش در گذشته روش معروفی بود. همچنین این تقلب به راحتی با نگاه کردن سنگ غوطه ور در آب یا دیگر مایعات انکساری تشخیص داده می شد.
ظاهرا 2 و 3 وجهی ها در زمان های اولیه ساخته شده اند. مردم روم باستان این هنر را داشتند که 3 قطعه از شیشه های رنگی متفاوت را با هم ترکیب کرده تا عقیق بدلی مورد استفاده در جواهر تراشی را بسازند. قدیمی ها چیزهایی در مورد هنر رنگ کردن عقیق و دیگر سنگ ها می دانستند.
هنر جواهر تراشی، هنری نسبتا نو و مدرن است. اقوام قدیمی فقط بر روی صیقل کار می کردند، اما آنها نیز مهارت قابل توجهی را در زمینه حکاکی بر روی گوهرهای بسیار سخت به کار می بردند. تعدادی از این کارهای بدیع هنر جواهر تراشی تا به امروز حفظ شده اند. بیشتر برجسته کاری ها، با استفاده از یک قلم پر ظریف که با تعدادی سنگ معدنی یا سنگ سنباده پر شده به عنوان ساینده، انجام می شدند. بعدها قلم های نوک تیز الماسه بسیار زیاد در حکاکی جواهرات استفاده می شدند.

شروع کار ساخت جواهرات مفتولی

سنت بر این باور است که ساخت جواهر هنری است که آموختن آن بدون کارآموزی بسیار دشوار است. ولی عقیده ی ما بر این است می توانیم اثبات کنیم که در واقع اینطور نیست و اکثر افراد با توانایی و اراده ی معمولی هم می توانند این کار را انجام دهند و رضایت زیادی هم از آموختن ساخت جواهرات مفتولی خواهند داشت. درواقع هرکس، پیر یا جوان، حتی افرادی با معلولیت جسمی بدون نیاز به ویژگی ذاتی خاصی تا زمانیکه بتوانند از انگشتان و مچ دستشان استفاده کنند، می توانند این حرفه را بیاموزند. این مطالب برگرفته از دوره جواهر سازی می باشد .
 شما ممکن است بگویید، فلزات با ارزش و ابزار مورد نیاز گران قیمت هستند، ولی در اصل نه وقتی که حرف از جواهرات مفتولی در میان باشد. در ابتدا، شما تنها چند ابزار ساده ارزان نیاز دارید که به آسانی تهیه می شوند. سپس، شما می توانید تمام آموخته هایتان را با سیم مسی ارزان انجام دهید و در واقع، حتی از مس برای ساخت جواهرالات زیبا و درخشان استفاده کنید تا زمانیکه احساس کنید به اندازه کافی برای کار با فلزات ارزشمند تجربه کسب کرده اید.
و اکنون طراحی کار !؟ شاید فکر کنید هیچ توانایی ای در این زمینه ندارید. دنیای جواهرات مفتولی خود سراسر ایده برای کارشماست. تنها با چند پیچش ساده می توانید مجموعه بی پایانی از طرح هایی را به وجود آورید؛  زمانی که شما به صورت بصری و در لحظه طرحی را خلق کرده و بارها به آن شکل های گوناگون می دهید تا همسو با نیازها، اهداف و احساستان شود، در نهایت به طرح مورد نظرتان خواهید رسید. در واقع همچون کودکی که  با لگو می تواند دنیایی از تنوع بیافریند.
ساده ترین راه یادگیری همراهی با مربی است. یادگیری از طریق جزوه هم اگر چه شاید کمی سخت تر باشد ولی امکان پذیر است. تجربه باید رمز کارتان باشد. آنها را روی کاغذ بنویسید و به میز کارتان بچسبانید. هر از گاهی آنها را نگاه کنید و از اینکه چقدر سریع و خوب می آموزید شگفت زده خواهید شد.

آماده سازی سنگ های قیمتی برای شکل دهی

روش های متداول به قطعات کوچکی از سنگ های خام یا سنگ ریزه هایی تقریبا به اندازه سنگ صیقل شده ی آماده ، یا مواد تکه تکه شده یا برش خورده، محدود می شوند.
قبل از اینکه گوهرها با سمباده زنی به درستی شکل داده شوند، یک سنگ حداقل باید یک سطح صاف داشته باشد (معمولا در قسمت پشت)، تا بتوان برای اندازه و شکل سنگ روی آن سطح علامت گذاری کرد. این مطالب برگرفته از دوره جواهر سازی می باشد .
از چرخ سمباده زنی ( چرخ آسیاب ) می توان برای ایجاد سطح صاف در پشت سنگ استفاده کرد. تجهیزات باید طوری تنظیم شوند که قسمت بالای چرخ به سمت شما حرکت کند. مطمئن شوید که سرعت چرخش دستگاه در محدوده ی امن تعیین شده توسط سازنده، حفظ شود.
سنباده زنی (سایش) باید مرطوب انجام شود تا محیط خنک نگه داشته شده و چرخ ها از کند شدن و پوشیده شدن با گرد و خاک (حاصل از سایش سنگ) محفوظ بمانند. آب مورد نیاز توسط سیستم گرانشی یا  لوله ی  آب از طریق لوله کشی و یک شیر فلکه تأمین می شود. شما همچنین می توانید یک ظرف را تا ارتفاع یک هشتم از انتهای چرخ آب کنید و سپس درست قبل از شروع کار یک اسفنج بزرگ زیر چرخ قرار دهید، اسفنج باید با چرخ تماس داشته باشد. قبل از خاموش کردن دستگاه، آب را قطع کرده یا اسفنج ها را بردارید (مراقب انگشتانتان باشید)، و بعد بگذارید چرخ ها به صورت خشک بچرخند.
برای ساییدن سطح صاف پشتی، سنگ را در امتداد سطح رو به چرخ سنباده، به عقب و جلو حرکت دهید. کار را با فشار ملایم پیش ببرید، فشار زیاد نه تنها سرعت کار را بالا نمی برد بلکه باعث خوردگی و فرسودگی چرخ ها می شود. تا زمانی که یک سطح تقریبا صاف داشته باشید، سنگ را سمباده بزنید.
زمانی که سنگ تا حد ممکن توسط چرخ سمباده، صاف و یک دست ساییده شد، جواهر را در یک طرف چرخ به کار ببرید. اگر برای خنک نگهداشتن سنگ، آب کافی برای دستگاه فراهم نبود، با یک قلم مو یا اسفنج آب به سیستم اضافه کنید. وقتی کار به اتمام رسید، شما باید یک سطح صاف آماده برای مشخص کردن شکل و اندازه ی مورد نظر داشته باشید.

گوهر تراشی (Lapidary) چیست؟

با وجود آنکه گوهرتراشی در آن زمان عامل مهمی در کمک به انسان های اولیه برای شکار و زندگی بود، شواهد تاریخی نشان می دهد که سنگ ها برای ایجاد زیورآلات شخصی نیز مورد استفاده قرار می گرفتند. بدون در نظر گرفتن علت تراش و کنده کاری(کاروینگ) سنگ ، این کار به عنوان بخش مهمی از زندگی روزمره و فرهنگ تلقی می شد و همچنان نیز به همین صورت باقی مانده است.
در دهه ی 1950، گوهرتراشی تبدیل به یک محبوب قدیمی در ایالات متحده شد. علاقه رو به رشدی در مردم برای تراش و پولیش سنگ های قیمتی خودشان، وجود داشت. سپس این سنگ های تراش و پولیش خورده روی قطعاتی از جواهرات آماده، سوار می شدند و یا دور تا دور خانه شان به نمایش در می آمد.  این مطالب برگرفته از دوره جواهر سازی می باشد .
این موضوع به معرفی کلوپ های گوهرتراشی منجر شد. زمان گذشت و محبوبیت کلوپ ها، حداقل در آمریکا، کم و کمتر شد. هنوز هم تعدادی از جلسات کلوپ های گوهرتراشی در استرالیا - که این سرگرمی در آنها همچنان مثل همیشه محبوب باقی مانده است- وجود دارد.
مبانی و اصول گوهرتراشی
تکنیک ها و سبک های مختلف بسیاری هستند که در گوهرتراشی مورد استفاده قرار می گیرند. اول مرحله آموزش گوهرتراشی تامبل کردن (Tumbling ) است.
تامبل کردن (Tumbling)
این روش گوهرتراشی، یک روش ساده بوده و هزینه زیادی ندارد. تامبل کردن جائی است که در آن سنگ تراش نخورده (راف) در یک ظرف استوانه ای گردان قرار می گیرد. در داخل ظرف ساینده هایی وجود دارند. این فرآیند با ساینده هایی که ظریف تر می شوند ادامه پیدا می کند، تا زمانی که سنگ، پولیش شده به نظر برسد.
تراش کابوشن (Cabbing)
از بین تمام تکنیک های گوهرتراشی، تراش کابوشن رایج ترین تکنیک است. Cabs یا کابوشن ها (cabochons)، سنگ هایی هستند که کف تختی دارند اما قسمت بالای آنها خمیده است. این امر ، نسبت به تامبلینگ، مستلزم درجه بیشتری از تلاش است و به تجهیزات زیادتری نیاز دارد.
پس از انتخاب سطح جذابی که برای محصول نهایی نیاز دارید، سنگ برای اولین بار تراش می خورد. سپس برای دستیابی به شکل دلخواه، به یک خرد کن (grinder) نیاز دارید. قسمت صاف بالای کابوشن شما با استفاده از اندازه های متغیر درجه های زبری دیسک چرخ الماس متصل به یک دستگاه گوهرتراشی، تولید می شود.
درجه زبری دیسک الماس ، سنگ شما را به آن میزان سنباده می زند و پولیش می کند تا زمانی که اثری گنبد مانند تشکیل شود. در نهایت، سنگ ها با مقدار کمی از خمیر الماس روی نمد نرم پولیش، صیقل می خورند. این کار را باید تا زمانیکه به یک سطح صاف آیینه ای رسیده و بتوانید صورت خود را در سنگ مشاهده کنید، ادامه دهید.
تراش مهندسی (Faceting)
تراش مهندسی یکی دیگر از گام هائی ست که برای گوهرتراشی برمی داریم. بسیاری از علاقه مندان گوهرتراشی که در کار تراش زاویه دار هستند، معمولا این کار را به طور نیمه حرفه ای یا نیمه وقت انجام می دهند. فست کردن(facet) یک گوهر یعنی تشکیل سطوح صاف و هندسی کوچک، مثل آنچه که احتمالا روی الماس ها دیده اید. Faceting درخشش سنگ را نشان می دهد و به همین دلیل معمولا روی سنگ های شفاف صورت می گیرد.
تراش هنری (Carving)
پس از تراش مهندسی، تراش هنری (Carving ) یکی دیگر از گام هاست که فرآیندی دشوار بوده و برای گرفتن بهترین نتیجه از این فرآیند، نیاز به مهارت زیاد، صبر و استعداد داریم. یک نوع از کاروینگ Cameo یا برجسته کاری است. برای انجام چنین کار دقیقی، اغلب ابزار دندانپزشکی الماس استفاده می شوند.
سوراخ کاری (Drilling)
اگر می خواهید گوهری را سوراخ کنید، باید از مته های هسته الماس کوچک به همراه مقدار زیادی آب، سرعت کم و فشار پائین استفاده نمایید. علامت های کوچک و یا خراش های اطراف ورودی و شکاف سوراخ ها را می توان دوباره با خمیر الماس یا سنباده لاستیکی سیلیکون پولیش داد تا محصول نهایی مورد نظر را به دست آورد.

آموزش ساخت طلا و جواهر 8

انبرهای خمکاری
حتی از مدتها پیش صنعتگران و فلزکاران کوشش نموده اند که مفتولها را تنها با انگشت دست خم نکنند . آنها برای خود ابزارهایی را خلق کردند، که با آنها می‌توانستند طرحهای ظریف و ملایم را خم کرده و نیروی دست را افزایش دهند . این ابزارها که در طی قرنها تقریبا بدون تغییر مانده اند ,انبرهای خمکاری نامیده می‌شوند . این توضیحات برگرفته از کلاس جواهر سازی است .
ساختمان و نحوه کار انبرها
از نظر فیزیکی انبر از دو اهرم دو طرفه با مرکز دوران مشترک تشکیل شده است . دو عدد فک، گیره دهانه انبر را تشکیل می‌دهند و به دسته‌ها نیروی دست اعمال می‌گردد، که با آن فکها نسبت به یکدیگر بسته می‌شوند . از فواصل متفاوت دسته و فکها نسبت به مرکز دوران، تبدیل نیروی انبر یعنی تقویت نیروی دست به نیروی فشار وارد بر قطعه به دست می‌آید .
انواع انبرها
انبرها اکثرا از فولاد غیر آلیاژی ساخته می‌شوند . در انبرهای مخصوص از فولاد آلیاژی با عناصر آلیاژی کرم, وانادیم یا مولیبدن نیز استفاده می‌شود.
معمولا انبرها فقط با یک دست مورد استفاده قرار می‌گیرند . بدین صورت که دسته‌ها در کف دست به یکدیگر فشرده می‌شوند .
با توجه به موضوع فوق، شکل اندلزه این ابزارها به دست می‌آیند . طول کل انبر معمولی 13 cm تا 16 cm می‌باشد . در کنار این انبر برای کارهای ظریف انبرهای کوچک " ژنوی " ( یا انبرهای " Regleuse") به کار می‌روند . که طول آنها 12 cm است . انواع اصلی انبرها بر حسب شکل دهانه انبر به صورت زیر دسته بندی می‌شوند :
انبر تخت ( دم پهن ) . سطوح کار این انبر مسطح و مستطیل شکل بوده، تا بتوان با افزایش اصطکاک قطعه را به نحوه بهتری تکه داشت . برای این کار همچنین سطوح کار را با آج زنی نیز زبر می‌کنند . لبه‌های هر دو فک موازی می‌باشند . توصیه می‌شود قبل از به کارگیری انبر تخت سطوح کار فکها صاف شوند . چون زرگر معمولاً به آجهای آن نیاز ندارد . در غیر این صورت در فلزات نسبتا نرم نجیب براحتی اثر فشار باقی می ماند . فکها را می‌توان با سنگ کاربید سیلیسیم بر روی ماشین سنگ زنی پرداخت نمود .در صورت لزوم می‌توان بیرون دهانه را هم جهت تغییر دادن فرم فکها سنگ زنده و یا سوهانکاری نمود .
انبر نوک تیز . انبر دم باریک . دهانه انبر به سمت جلو تیز می‌شود، سطوح کار فکها مسطوح می‌باشند . انبر نوک تیز شکل خاصی از انبر تخت ( دم پهن ) است .
انبر چنبر . اکثرا بایستی این انبر را شخصاً از انبر تخت و یا نوک تیز سوهانکاری نمود . سطوح کار یک فک مسطح است، در حالی که دیگری کمی قوس دارد . همان طور که از نام این انبر پیداست، این انبر برای شکل دادن چنبرهای انگشتر به کار می‌رود . با این انبر می‌توان اشکال گرد با قطر زیاد را بدون نگرانی از صدمه دیدن قسمت داخلی گردی در نتیجه اثر گذاردن انبر بر روی آن خمکاری نمود . خیلی خوب است که دو شیار رو به روی هم در سطوح کار فکها سوهانکاری گردند.
انبر دم گرد . فکهای این انبر به صورت درنهای گرد و مخروطی در آمده اند، که اکثرا نوک کم و بیش تیزی دارند . با این انبرها خمکاری گردیهای کوچک، که با انبر چنبر امکانپذیر نمی‌باشند صورت می‌گیرد. اما بایستی احتاط نمود : به خاطر کوچک بودن سطح تماس فشار موثر زیاد بوده و این فشارها براحتی بر روی قطعه اثر می گذارند .
خمکاری با سایر وسایل کمکی
ساخت حلقه چه‌های گرد . مستقل از آنکه عملیات اولیه روی مفتول با دستگاه نورد صورت گرفته باشد یا با حدیده کشش، بایستی همیشه قبل از ادامه عملیات مطمئن شد که مفتول بدون عیب است . هیچ پوسته و یا ناپیوستگی دیگری نبایستی در مفتول موجود بوده و تمام طول آن باید بدون نقص باشد . مفتول کشیده و آماده به طور یکنواخت باز پخت می‌گردد و دقیقا این یکنواخت بودن اهمیت دارد . بعد از باز پخت بایستی فلز کاملا عاری از تنش گردد . اگر مفتول خیلی نازک باشد، می‌توان جهت باز پخت آن را بر روی یک لوله برنجی پیچاند، زیرا در این صورت است که می‌توان آن را به طور یکنواخت گرم نموده و خطر " سوختگی " در اثر افزایش موضعی گرما را پایین نگه داشت .کافی است یک درن استوانه‌ای ( میله ) از جنس دلخواه را به عنوان میل مفتول پیچ برای حلقه چه‌های گرد در نظر گرفت، مانند یک میخ یک میله گرد برنجی و یا یک پیز مشابه آن . با وجود این بهتر است یک مجموعه از اسپیندلهای مخصوص با ضخامتهای متفاوت ساخته شود که انتهای هر یک از آنها به صورت تخت سوهانکاری ساخته شود که انتهای هر یک از آنها به صورت تخت سوهانکاری شده و در آن نگهدارنده‌ای برای مفتول در نظر گرفته شده است :
1 – می‌توان یک شیار طولی سوهانکاری نمود که در آن انتهای مفتول به گیره دستی پیچی محکم می‌گردد .
2- می‌توان اسپیندل را سوراخ نمود .
3- و یا شکافی در آن ایجاد کرد تا بتوان مفتول را در آن فرو برد .
4- اگر مقدار زیادی حلقه چه لازم باشد، می‌توان اسپیندل را جهت هدایت بهتر آن و یکنواخت بودن مفتولهای پیچیده شده در بالای یک چوب چرخاند . برای این منظور یک طرف از دو عدد زوار چوبی را به یکدیگر کرده و سپس با فشلر کم در گیره می‌بندند . مفتول را ما بین هر دو زوار وارد کرده و در صورت لزوم فشار آن را تنظیم می‌کنند .
به طرز خیلی موثر می‌توان مقادیر زیادی از حلقه چه‌ها را به این صورت ساخت که میل مفتول پیچ را در ماشین دریل و یا دستگاه تراش بسته و حلقه چه‌ها را بر روی میل در حال دوران پیچاند .برای تنش زدایی حلقه چه‌های پیچیده شده آنها را همراه با میل باز پخت کرده و مجددا متبلور می نمائید .اکنون بایستی مارپیچ حلقه جه‌ها را از میل جدا نمود . برای این منظور یک حدیده کشش را به طور معکوس یه گیره بسته، میل مفتول پیچ را در سوراخی مناسب فرو برده و در این حال مار پیچ حلقه جه‌ها در سمت لبه تیز حدیده کشش می نشیند . به کمک انبر کششی میل را از داخل سوراخ می‌کشند، در حالی که مار پیچ حلقه جه‌ها نگه داشته می‌شوند .

آموزش ساخت طلا و جواهر 7

تجهیزات بستن قطعه
گیره . برای قطعات خیلی بزرگ و سنگین گیره انبری فولادی آهنگری شده مناسب می‌باشد، هر چند که این گیره غالبا جهت بستن ابزارها و وسایل کمکی مثلا در نقره سازی به کار می‌رود . اگر خواسته شود ابزارها و وسایل کمکی سوهانکاری گردند می‌توان از این گیره هم استفاده نمود . این توضیحات برگرفته از کلاس جواهر سازی است .
برای قطعات کوچکتر، گیره با فکهای موازی مناسبتر است، زیرا عمل بستن یبن دو فک موازی بهتر صورت می‌گیرد . این گیره از چدن و یا فولاد ریختگی ساخته شده است . عیب این گیره محدود بودن عمق گیره می‌باشد . نوع بهبود یافته این گیره به عنوان گیره قابل دوران با فکهای موازی شناخته شده است . بدین ترتیب می‌توان قطعه را در مناسبترین وضعیت برای سوهانکاری قرار داد . اگر در کشش مفتول، حدیده کشش به این گیره بسته شود . می‌توان آن را طوری چرخاند که بتوان کشش مفتول دراز را در تمام طول اتاق انجام داد .
 تیغه فرزهای کوچک
این ابزارها از صنعت دندانسازی وارد عرصه زرگری شده اند، در تولید زیور آلات و نیز کارهای نقره کاری بسیار کارا هستند و جزو تجهیزات اصلی زرگری به شمار می‌آیند . بسیاری از کارهایی که در گذشته ساخت آنها فقط با سوهان و یا سوهان چنگکی امکانپذیر بود، امروزه سریعتر و تمیزتر با تیغه فرزهای کوچک ساخته می‌شوند . به خصوص در عمقها و یا در قطعات کاسه‌ای شکل، که ماشینکاری آنه با لوازم سنتی به سختی صورت می‌گیرد و یا اصلا امکانپذیر نیست استفاده از تیغه فرز نتایج خوبی خواهد داشت .تیغه فرزهای کوچک در ارتباط با ماشین دریل آویز به کار برده می‌شوند . این تیغه فرزها دقیقا مثل مته‌ها در هندپیس بسته می‌شوند و بنابراین دارای شافتی مثل مته می‌باشند . اغلب شافت با قطری برابر mm 2.34 متناسب با هندپیس بست سریع می‌باشد .بنابه مقتضیات عملی اشکال متنوعی از کلیگهای فرز وجود دارند، که در اینجا فقط می‌توان بعضی از انواع مهم آن را معرفی نمود . برای این منظور چند نمونه کاربردی ذکر می‌گردد :
با تیغه‌های فرز مخروطی می‌توان یک سوراخ را به شکل مخروطی گشاد نمود .
تیغه فرز غلتکی را می‌توان جهت صاف کردن سطوح وتمیز کردن درزهای لحیمکاری به کار برد . همچنین می‌توان یک سوراخ را به شکل بیضی گشاد نمود . اگر در سمت پیشانی این تیغه فرز هم دندانه‌های براده برداری ایجاد شده باشند ( تیغه فرز پیشانی تراش )، می‌توان سوراخ ( جا نگینی ) را به صورت تخت در آورد .
تیغه فرز کروی به ویژه جهت اصلاح پوسته‌های تو خالی بسیار مناسب است . خیلی مفید خواهد بود اگر تیغه فرز کروی دارای سوراخی باشد که پین مروارید در آن جا بگیرد، زیرا در آن صورت می‌توان اطراف پین لحیم شده در پوسته را نیز تمیز نمود .
یکی از تیغه فرزهای مهم تیغه فرز خزینه ای است . این ابزار ترکیبی است از تیغه فرز مخروطی و غلتکی . با این تیغه فرز می‌توان نشیمنگاه قسمت زیرین نگینهای گرد را در آورد .
توصیه می‌شود در هر نوع کاری با تیغه فرز کوچک، ماشینکاری با دور بالا و پیشروی پایین صورت گیرد . اگر فشار تیغه فرز به قطعه کار زیاد باشد، تیغه فرز گیر کرده و سطوح را موجدار می‌کند .
برای خشنکاری از کلگیهای فرز با دندانه‌های کم و بلند و برای پرداختکاری از کلگیهای فرز دندانه‌های زیاد و کوچک استفاده می‌گردد .
 تغییر ساختار میکروسکوپی
از ویژگیهای فلزات که در اثر اعمال نیروهای خارجی به صورت الاستیک ( کشسان ) و پلاستیک ( مومسان ) قابل خم شدن می‌باشند . برای اینکه بتوان فعل و انفعالات داخلی را به روش ساده نمایش داد یک میله فازی با دو تکیه گاه و نیرویی که در وسط آن اعمال شده است به عنوان مثالی کاملا عمومی در نظر گرفته می‌شود .