دیزل ژنراتور

دیزل ژنراتور چیست؟
مجموعه ای است ترکیبی از یک موتور دیزل و یک ژنراتور الکتریکی به همراه اجزایی دیگر نظیر سیستم مولد گرما، سیستم استارت اتومات و ... که برای تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی، در مواقعی که نیاز به برق اضطراری هست یا حتی کاربردهای دائم مورد استفاده قرار می گیرد.
درباره دستگاه دیزل ژنراتور
دستگاه دیزل ژنراتور متشکل از: موتور دیزل، سیستم های کنترل، ژنراتور و سایر متعلقات فرعی آن، سیستم پیش گرما یا گرمکن، کنوپی ( اتاقک ضد صدا)، سیستم استارت اتوماتیک و قطع کننده های اضطراری مدار و .....
دیزل ژنراتور بمنظور تولید برق استفاده، در انتخاب سایز دستگاه به نسبت کمبود توان و یا جلوگیری از کم شدن بار در موتور توجه داریم.
موتور ژنراتور می تواند از 1 تا 20 کیلو ولت آمپر برای استفاده در فروشگاه ها، ادارات، منازل و موتور ژنراتورهای با قدرت 3300 کیلو ولت آمپر برای ادارات بزرگ و مجتمع های بزرگتر مانند کارخانجات برق قرار بگیرد.
موتور ژنراتورهای 2000 کیلوولت آمپر درون یک کنوپی ( اتاقک قابل حمل ) می توان حمل کرد.
برای ایستگاه های کوچک تولید برق از ژنراتورهای 5 مگاوات و یا از چندین دستگاه ژنراتور استفاده می کنند.
در مورد ژنراتورهای سایز بزرگتر، این دستگاه ها بطور مجزا حمل و در محل نصب می گردند و بعد از آن تجهیزات و قطعات فرعی به آن اضافه می گردد.
از کاربردهای دیزل ژنراتور می توان به تولید برق در زمان پیک مصرف، بعنوان برق اضطراری، تامین برق مورد نیاز بصورت مستمر و حتی در زمان هایی که ژنراتورهای بزرگتر کارایی لازم را ندارند، نام برد.
قبل از جنگ جهانی اول در کشتی ها از محرکه های برقی استفاده می کردند و در طول جنگ جهانی دوم این نیروی محرکه ها به تکامل رسیدند.
در این عصر کشتی ها و اکثر وسایل نقلیه زمینی مانند قطارها و ... برای تامین برق و نیروی محرکه مورد نیاز خود از دیزل ژنراتور ها استفاده می کنند.
در جهان دستگاه های تولید برق را بر اساس قدرت تولیدی و ظرفیت تولیدشان ( نرمال تا ماکزیموم) برحسب کیلووات طبقه بندی و نامگذاری می کنند.
این دستگاه ها بر حسب تولید برق اضطراری یا مستمر مشخص می شوند.
اجزای تشکیل دهنده دیزل ژنراتور
همانطور که پیشتر گفتیم دیزل ژنراتور از دو قسمت اصلی یکی ژنراتور الکتریکی و دیگری موتور دیزلی، تشکیل شده است اما اجزای فرعی دیگری نیز دارد که بدون آنها نمی تواند به خوبی و مطمئن کار کند. این اجزا به شرح زیر می باشند:
موتور : قسمت اصلی دیزل ژنراتور است که توان مکانیکی مورد نیاز ژنراتور برای حرکت را تامین می کند.
 ژنراتور:  تولید توان الکتریکی دیزل ژنراتور را بر عهده دارد و انرژی اولیه خود را از موتور می گیرد و تبدیل به برق می کند.
 مخزن سوخت ژنراتور: سوخت ژنراتور در این قسمت وارد می شود و حجم آن بر حسب نوع دستگاه دیزل ژنراتور متغیر است.
رگولاتور ولتاژ:  ولتاژ خروجی ژنراتور را تنظیم می کند
 سیستم خنک کننده:  اجزای ولتاژ دیزل ژنراتور نیاز به خنک کردن مداوم دارند که سیستم خنک کننده این وظیفه را عهده دار است
سیستم روغن ژنراتور:  اجزای دیزل ژنراتور برای اینکه بتوانند به راحتی کار کنند و در محور خود حرکت داشته باشند تا کمترین فشار به موتور وارد شود نیاز به روغن کاری مداوم و روزانه دارند.
 شارژر باتری: وظیفه شارژ باتری به عهده این قسمت است.
 سیستم کنترل: وظیفه کنترل الکتریکی اجزای دیزل ژنراتور به عهده این قسمت است.
 سکوی اتصال: سکوی اتصال قطعه ای است که تمامی تجهیزات یک دیزل ژنراتور بر روی آن نصب می شود.
سیستم خروج دود  ژنراتور: این بخش وظیفه خروج دودهای سمی تولید شده توسط دیزل ژنراتور را به عهده دارد.
انواع دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتورها از نظر سوخت مصرفی موتور به سه دسته تقسیم می شوند :
  گازوئیل سوز
  گازسوز
  دوگانه سوز
دیزل ژنراتورها از نظر اندازه و توان برق تولیدی و مصرفی نیز طبقه بندی می شوند و بر همین اساس و با توجه به نوع مصرف برای تولید برق اضطراری یا مستمر انتخاب می شوند.
انواع دیزل ژنراتور از نظر ابعاد
دیزل ژنراتورها از نظر ابعاد نیز تفاوت هایی دارند . ابعاد دیزل ژنراتورها بسته به توان الکتریکی آن ها است. دیزل ژنراتور های کوچک (تا 250 کیلو ولت آمپر) قابل حمل و نقل هستند. اما دیزل ژنراتورهای بزرگ (2000 کیلو ولت آمپر) قابل جا به جایی نیستند و باید به صورت قطعات مجزا به محل منتقل و آنجا روی هم سوار شوند.
کاربردهای دیزل ژنراتور
در مناطقی که برق شهری یا در دسترس نیست و یا از نظر هزینه مقرون به صرفه نیست و یا در شرایطی که نیاز به برق اضطراری داریم می توان از دیزل ژنراتور استفاده کرد . به عنوان مثال در مکان هایی از قبیل :
 - ساختمان های مسکونی مجهز به آسانسور
 -  بیمارستان ها و مراکز بهداشتی با توجه به نوع فعالیت
 - سردخانه های بزرگ
 - مراکز صنعتی
 و کلیه اماکنی که بر حسب فعالیت قطع برق برایشان خطرساز و باعث خسارت می شود، دیزل ژنراتور مورد استفاده قرار می گیرد.
همچنین کشتی‌ها و  وسائل نقلیه بزرگ مانند قطارها نیز برای تامین برق روشنایی و تامین نیروی محرکه مورد نیاز خود از دیزل ژنراتور استفاده می‌کنند.