شکایت از چک برگشتی؛ کی و به کجا؟

چه عدالتی؟ چرا هیچ کسی شکایت مرا قبول نمی‌کند؟ به کجا بروم و از همین قبیل سوالات.
بله، همه این سوالات و اتفاقات بسیار زیادی که بخصوص در سال‌های اخیر همراه با ترس و بی‌اعتمادی نسبت به چک و استفاده از آن شده است، همگی ناشی از نداشتن آگاهی نسبت به مقررات چک ، مهلت برگشت زدن چک  و استفاده صحیح از آن است. بنابر این اگر اطلاعات حقوقی ما از قوانین چک کافی باشد، کمتر دچار مشکل می‌شویم.
کدام چک، کیفری است و کدام حقوقی؟
حتما تا به حال شنیده‌اید که می‌گویند آیا چک کیفری است یا حقوقی؟ این عبارت فقط در مورد چک‌های برگشتی (بلامحل) استفاده می‌شود و مربوط به نوع مسوولیت شخص صادرکننده چک است. اگر چک کیفری باشد، می‌توان علاوه بر این‌که وجه چک را دریافت کرد، صاحب حساب (صادرکننده) را نیز به زندان انداخت؛ ولی اگر چک حقوقی باشد، فقط می‌توان وجه چک را دریافت کرد. البته ناگفته نماند که نوع چک در سرعت و نحوه رسیدگی در دادگاه متفاوت است و در چک کیفری زودتر و راحت‌تر به پولمان خواهیم رسید؛ اما در چک حقوقی به خاطر آیین دادرسی پرپیچ و خم، دیرتر به نتیجه خواهیم رسید.
اصولا اگر اشخاص با یکی از موارد زیر مواجه شدند، می‌توانند چک را برگشت بزنند:
1ـ نبودن وجه نقد یا کافی نبودن آن
2ـ صدور دستور عدم پرداخت وجه چک به بانک از طرف صاحب حساب
3ـ تنظیم چک به صورت نادرست از قبیل عدم مطابقت امضا، اختلاف در مندرجات چک، قلم‌خوردگی و...
4ـ صدور چک از حساب مسدود
اما نکته مهم آن است که وصف کیفری و حقوقی زمانی مطرح می‌شود که دارنده چک برگشتی، آگاهی‌ نسبت به مدت زمان قابل قبول برای طرح شکایت را ندارد. به موجب ماده (11) قانون صدور چک، مهلت شکایت کیفری علیه صادرکننده چک 2 دوره 6 ماهه می‌باشد. منظور از این دو دوره، ابتدا حداکثر تا 6 ماه پس از تاریخ صدور چک است که دارنده چک می‌تواند آن را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت دریافت کند. پس اگر در این مدت، دارنده چک آن را به بانک ارائه نداده و مقدمات شکایت را فراهم نکند، این مهلت از بین می‌رود و دیگر قابل تعقیب کیفری نیست. 6 ماه دوم از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت است، بدین منظور که اگر دارنده چک در مهلت 6 ماه پس از تاریخ صدور، چک را به بانک برده و در صورت نبود وجه نقد در حساب، آن را برگشت زده و گواهی عدم پرداخت از طرف بانک صادر شود، از این تاریخ وی نیز 6 ماه وقت رسیدگی کیفری در محاکم دادگستری را خواهد داشت؛ ولی اگر دارنده چک در مهلت‌های یاد شده، اقدامی نکند، دیگر امکان شکایت کیفری و محکوم کردن صادرکننده چک به مجازات‌هایی که در قانون ذکر شده است، وجود ندارد و می‌توان از طریق طرح دعوای حقوقی و تقدیم دادخواست به دادگاه صالح تنها به طلب مادی و خسارت‌های وارده دست یافت که این امر مستلزم جریان طولانی دادرسی است و دارندگان چک بی‌محل تمایل چندانی به استفاده از آن را ندارند.
برای مثال تاریخ صدور چکی 10‌/‌1‌/‌89 است، دارنده چک برای تعقیب کیفری فقط 6 ماه فرصت دارد که چک را برگشت بزند؛ یعنی تا تاریخ 10‌/‌7‌/‌89. حال اگر در این مدت چک را برگشت زد، می‌تواند تا 6 ماه پس از این تاریخ (برگشت زدن چک یا دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک) به مراجع صالح برود و اقامه دعوای کیفری کند؛ اما اگر تا تاریخ 10‌/‌7‌/‌89 چک را برگشت نزند، دیگر نمی‌تواند تقاضای تعقیب کیفری کند و از مهلت 6 ماه دومی استفاده کند.
چک برگشتی کیفری و شکایت در دادسرا
هرگاه دارنده چک یا کسی که چک به نام او پشت‌نویسی شده است، متوجه شود که در حساب صاحب چک، پولی وجود ندارد که به او بپردازند، باید در ابتدای امر، چک را برگشت بزند و پس از آن یک گواهی عدم پرداخت که شامل هویت چک و صادرکننده آن و علت عدم پرداخت چک است را به همراه مهر و امضا از بانک دریافت کند تا بتواند مراحل بعدی شکایت و پیگیری خود را آغاز کند. با در دست داشتن چک برگشتی (چک بلامحل) دارنده چک برای شروع تعقیب کیفری باید اقدامات زیر را انجام دهد:
1ـ از پشت و روی اصل چک 2 نسخه کپی تهیه کند.
2ـ از گواهینامه عدم پرداخت بانک مبنی بر علت عدم پرداخت چک 2 نسخه کپی تهیه کند.
3ـ کپی‌های تهیه شده را در مرجع قضایی محل برابر با اصل کند.
4ـ شکایت را در فرم‌های چاپی مخصوص تکمیل و امضا کند.
5ـ متن شکایت را به اتاق تمبر برده و برابر مبلغ هزینه شکایت چک بلامحل، آن را تمبر کند
4ـ اصل چک برگشتی و شناسنامه یا کارت شناسایی را همراه با مدارک بالا به مرجع قضایی تحویل دهد. حال دارنده چک باید در زمان مناسب یعنی همان 6 ماه از تاریخ گواهی عدم پرداخت با در دست داشتن مدارکی که قبلا بیان شد، به دادسرای محل مراجعه و با طرح شکایت کیفری خواستار مجازات صادرکننده چک بلامحل گردد.
درخصوص مجازات چک‌های برگشتی که مشمول تعقیب کیفری هستند، ماده 7 قانون صدور چک اصلاحی سال 82 می‌گوید: الف) چنانچه مبلغ مندرج در متن چک کمتر از 10 میلیون ریال باشد، به حبس تا حداکثر 6 ماه محکوم خواهد شد. ب) چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از 10 میلیون ریال تا 50 میلیون ریال باشد، از 6 ماه تا یک سال حبس محکوم خواهد شد. ج) چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از 50 میلیون ریال بیشتر باشد، به حبس از یک سال تا 2 سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت 2 سال محکوم خواهد داشت. همچنین ماده 10 قانون چک اعلام می‌دارد که هر کسی با علم به بسته بودن حساب بانکی خود، چک صادر نماید به حداکثر مجازات مندرج در ماده (7) محکوم می‌‌شود.
مراجعه به مراجع ثبتی
راه دیگر برای رسیدن به حقوق دارنده چک، اقدام از طریق مراجعه به اجرای ثبت برای وصول وجه چک است.
به گفته ماده (2) قانون صدور چک «چک در حکم سند لازم‌الاجراست» پس برای چک صدور اجراییه پیش‌بینی شده است.
دارنده چک پس از مراجعه به بانک و اطلاع از غیرقابل پرداخت بودن چک، با دریافت گواهینامه عدم پرداخت برای صدور اجراییه، عین چک را به انضمام گواهینامه مبنی بر مطابقت امضای چک با نمونه موجود آن در بانک که از سوی بانک صادر می‌شود، به اجرای ثبت اسناد محل تسلیم و تقاضای صدور اجراییه می‌کند. البته قبل از صدور اجراییه، متقاضی باید مبلغ حق‌الاجرا را در صندوق اجرای ثبت تودیع نموده و نیز اقدام به معرفی اموال متعلق به صادرکننده چک به غیر از مستثنیات دین (مثلا فرش یا یخچال) که از موارد ضروری برای زندگی است، کند.
آخرین راه و شکایت در مراجع قضایی (دادگاه)‌
اگر دارنده چک از شرایطی که موجب تعقیب کیفری می‌شود، استفاده نکرده باشد، این حق برای وی محفوظ است تا به منظور مطالبه مبلغ چک، اقدام به تنظیم و تقدیم دادخواست علیه صادرکننده به دادگاه عمومی محل انجام معامله یا اقامتگاه صادرکننده چک (خوانده) کند. دارنده چک باید با در دست داشتن 2 نسخه فتوکپی مصدق چک بلامحل و نیز 2 نسخه فتوکپی مصدق گواهینامه عدم پرداخت چک بلامحل توسط بانک و تکمیل و امضای 2 نسخه برگ دادخواست به دادگاه و الصاق تمبر قانونی به آن، مراحل اولیه را تکمیل و تقدیم دادگاه کند.
البته چک‌هایی که مبلغ آنها تا 50 میلیون ریال است، می‌بایست همراه با مدارک بالا و در دست داشتن فیش واریزی بانک ملی به مبلغ تعیین شده، به واحد ارجاع حل اختلاف واقع در شهر یا استان مربوطه مراجعه کرده تا بعد از ارجاع مدارک به شعبه صالح( اقامتگاه خوانده) رسیدگی توسط شعبه حل اختلاف آغاز شود.

مسائل مهمی که باید در رابطه با ارث بدانید؟

قبل از انجام مراحل انحصار وراثت  باید بدانید ارث چیست ؟ ارث از حقوق مالی و اقتصادی است که زن در مواقعی از مرد کمتر یا حتی نصف بهره‌مند می‌شود و شاید این امر دلیلی جز این که مدیریت و خرج و مخارج زندگی برعهده مرد بوده و جایی برای پس انداز شخصی باقی نمی‌ماند، نداشته باشد.
البته همیشه این گونه نیست؛ در جایی نیز ممکن است زن به طور مساوی با مرد ارث برده یا حتی در مقاطعی صاحب ارث بیشتری از مرد شود. در این نوشتار به بحث ارث پرداخته و این که آگاهی کافی نسبت به قوانین و مقررات، چه بسا که نصیب بیشتری را شامل حال زنان کرده که همان حق واقعی آنان است.
مسائل مهمی که باید در رابطه با حصر وراثت بدانید؟
به منظور این که وراث بتوانند سهم الارث خود را مطالبه و در آن تصرف کنند، ابتدا لازم است وارث منحصر بودن ایشان و سهم الارث هر یک از ایشان در شورای حل اختلاف بررسی و اثبات گردد.
در این خصوص دادگاه پس از رسیدگی، گواهی نامه ای به نام تصدیق انحصار وراثت صادر می‌نماید که در اختیار اشخاص ذینفع قرار خواهد گرفت.
درآگهی های حصروراثت ازمطلعین درخواست می شود هرکس وصیت نامه ای ازمتوفی اعم ازرسمی و یا سری و یا عادی دارد در جریان رسیدگی به درخواست گواهی انحصار وراثت جهت ملاحظه شورای حل اختلاف و یا متقاضی درخواست و سایر افراد ذینفع ارائه دهد و شورا گواهی انحصار وراثت را با رعایت مفاد وصیت نامه ابرازی صادره می کند.

هزینه انحصار وراثت

ورثه با مراجعه به دادگاه  برای انجام مراحل انحصار وراثت  (در حال حاضر شورای حل اختلاف در آخرین محل سکونت متوفی) فرم مخصوص انحصار وراثت را دریافت و اسامی افرادی که از متوفی ارث می‌برند را با مشخصات کامل و نسبت آن‌ها با مرحوم در آن فرم درج می‌کنند و مدارک و مستندات خود را از جمله گواهی فوت متوفی ، شناسنامه و کارت ملی کسانی که ارث می‌برند را پیوست می‌نمایند و همراه دو شاهد که متقاضیان ارث را می‌شناسند، به یکی از دفا‌تر اسناد رسمی برده تا آن‌ها با گواهی امضا، وراث را تأئید نمایند.
وراث، فهرست کلیه اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول متوفی را به اداره دارایی منطقه محل سکونت فرد فوت شده ارائه داده تا گواهی مالیات بر ارث دریافت کنند. سپس ورثه با داشتن مدارک از جمله گواهی فوت متوفی، فرم انحصار وراثت، گواهی مالیات بر ارث، شناسنامه و کارت ملی متقاضیان دریافت ارث و استشهادیه شهود که به تأئید یکی از دفا‌تر اسناد رسمی رسیده باشد، به شورای مذکور مراجعه کرده و درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را با تقدیم دادخواست می‌دهند.
شورا پس از بررسی اسناد و مدارک، دستور چاپ یک نوبت آگهی در یکی از روزنامه‌های کشور را صادر می‌کند تا در مدت یک ماه اگر فردی اعتراض و یا ادعایی درباره این پرونده و اموال فرد متوفی داشته باشد، مراجعه کند و پس از این مدت اگر کسی ادعایی نداشت، قاضی به استناد دلایل و مستندات پرونده، با صدور گواهی انحصار وراثت، سهم‌الارث وراث را براساس نسبت آن‌ها با متوفی صادر خواهد کرد.
در صورتی که متقاضی نام یک یا چند تن از وراث را در دادخواست اعلام ننماید، عمل وی در حکم کلاهبرداری بوده، با شکایت ایشان قابل تعقیب و مجازات خواهد بود.
در رابطه با هزینه انحصار وراثت ، در زمان مالیات بر ارث نسبت با قوانین موجود مربوطه به مال به جا مانده از متوفی توسط مراجع ذیصلاح مشخص مبشود ،که اطلاعات آن را میتوان از مشاوره حقوقی ارث نیز بدست آورد ، میباشد.

سوالات انحصار وراثت

1.    برای دریافت گواهی و انجام مراحل انحصار وراثت  باید به چه مرجعی مراجعه کرد؟
مرجع صلاحیت دار برای صدور گواهی انحصار وراثت دادگاهی است که آخرین محل سکونت متوفی بوده است.
2.    چگونه میتوان یک نسخه از گواهی انحصار وراثت تهیه کرد؟
برای تهیه گواهی انحصار رواثت نیازی به اقامه دعوای مجدد نمیباشد و هر یک از ورثه میتونند ضمن مراجعه به شورای احل اختلاف برای دریافت رونوشت اقدام کنند.
3.    در صورتیکه گواهی انحصار وراثت اخذ نشود وراث میتوانند توافقی برای تقسیم ارث اقدام کنند؟
خیر برای تقسیم و یا فروش و یا انتقال اموال حتما باید گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف گرفته و مالیات بر ارث نیز پرداخت شود.
4.    آیا مالیات بر ارث باید قبل از اخذ گواهی انحصار وراثت پرداخت گردد؟
خیر ابتدا باید گواهی انحصار وراثت اخذ شود سپس وراث فرصت دارند که برای پرداخت مالیات بر ارث اقدامات لازم را انجام دهند.
5.    در صورتیکه یکی از اموال متوفی در معرفی اموال و گواهی انحصار وراثت قید نشود چه تبعاتی خواهد داشت؟
اولا به صورت رسمی قابل خرید و فروش نخواهد بود ثانیا وراث به پراخت جریمه محکوم خواهند شد و مالیات آن نیز مطالبه خواهد شد.
6.    آیا در نکاح موقت زن و مرد میتوانند شرط توارث کنند؟
خیر شرط توارث در نکاح موقت امکان پذیر نخواهد بود و زن و مرد در نکاح موقت از یکدیگر ارث نخواهند برد.
7.    پدر در قید حیات است و مبلغ فروش یک باب خانه را بین مادر دو خواهر و یک پسر میخواهد تقسیم نماید چگونه میشود وسهم الارث هرنفر چقدر میشود؟
تا زمانیکه در قید حیات میباشند میتوانند به هر نحوی که بخواهند تقسیم کنند ولی در صورتیکه قصد تقسیم آن بر مبنای قانون ارث را داشته باشند یک ششم را به مادر و بقیه را به چهار قسم تقسیم می کند، به پسر دو قسمت و به هر کدام از دختر ها یک قسمت می پردازد.
8.    در صورتیکه پسر فردی قبل از خودش فوت کرده باشد و دارای برادر و خواهر باشد آیا فرزندان پسر بعد از فوت پدربزرگ ارث خواهند برد؟
خیر در صورتیکه متوفی قبل از فوت پدرش فونت کند فرزندان او از پدربزرگ ارثی نخواهند برد.

مالیات انحصار وراثت

مالیات بر ارث مانند سایر منابع مالیاتی بر اساس قانون مالیات های مستقیم محاسبه می شود.
اگر با مشاوره مراحل انحصار وراثت  مشاوره کنید ، به شما خواهد گفت که در این راستا، هرگاه در نتیجه فوت شخصی، مالی از متوفی به ورثه برسد، وراث یا نماینده قانونی آنها موظفند ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ فوت متوفی، به سازمان امور مالیاتی محل سکونت مرحوم یا مرحومه مراجعه و با ارائه اسناد مربوطه، صورت اموال و بدهی های وی را در اظهارنامه مخصوص مالیات بر ارث گزارش نمایند.
مشاوره حقوقی ارث در ادامه عنوان میکند ، پس از تشکیل پرونده متوفی، گواهینامه تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث صادر و به ورثه داده می شود. این گواهینامه یکی از مدارک لازم برای درخواست گواهی حصر وراثت از شورای حل اختلاف می باشد. در این گواهی، اسامی وراث قانونی اعلام و میزان سهم الارث هر یک از آنها مشخص می گردد.
پس از تکمیل اظهارنامه، کلیه اموال منقول و غیرمنقول متوفی به نرخ روز توسط ماموران تشخیص مالیات قیمت گذاری می شوند و کلیه بدهی های متوفی مانند وام ها، مهریه و غیره از آن کسر می شود. پس از آن با توجه به سهم الارث هر یک از وراث، مالیات انحصار وراثت به نسبت محاسبه می شود.
هرگاه فردی فوت کند اموال او به وراث تعلق میگیرد برای آنکه بتوان اموال متوفی را تقسیم کرد و گواهی انحصار وراثت گرفت ابتدا میباسیت مالیات بر ارث را پرداخت کرد و با در دست داشتن برگه مالیاتی شروع به اقدامات مربوط به گواهی انحصار وراثت نمود.
برای اولین بار مبحث مالیات بر ارث درآبان ماه ۱۳۱۶در قانون مالیات بر ارث مطرح شده که در سال ۱۳۳۶ در این قانون اصلاحاتی انجام شد.
اموالی که مالیات بر آنها تعلق میگیرد:
شامل اموال منقول و غیرمنقول میشود چه در داخل ایران چه در خارج ایران که الیته بعد از کسر کلیه دیون و هزینه های مبوط به کفن و دفن محاسبه میشود.
 مالیات بر ارث بر دو نوع است:
۱٫ مالیات بر ماترک : مالیاتی که بر اموال به جا مانده از متوفی محاسبه میشود.
۲٫مالیات بر سهم الارث : از سهم الارث هر طبقه با نرخ های خاص مالیات وصول میشود.

چگونه طراحی دکوراسیون داخلی را شروع کنیم؟

اگر می خواهید منزل تان را برای اولین بار دکور کنید یا دکوراسیون آن را عوض کنید، پروژه ی طراحی دکوراسیون داخلی یک پروژه ی چالش بر انگیز خواهد بود که نیازمند تصمیمات مهم و غالبا هزینه بری است که نتایج آن بتواند برای سال ها شما را راضی نگه دارد. می خواهید بدانید چه سبکی برای شما مناسب است؟ طراحی را خودتان انجام می دهید یا به دست یک حرفه ای می سپارید؟ قصد دارید چقدر هزینه کنید؟ و چه کارهایی باید انجام دهید تا به دکوراسیون داخلی دلخواه تان برسید؟ در ابتدا نگاهی به خانه ی خود بیندازید. چه چیزهایی را در آن می پسندید و چه چیزهایی را نمی پسندید؟ همه چیز را از همه نظر بررسی کنید – زیبایی، راحتی، مبلمان، پرده ها و پارچه ها، رنگ ها و ... .
در بازسازی دکوراسیون، چیزهایی را که در دکوراسیون قبلی خود دوست داشتید دوباره استفاده کنید و آنچه را دوست نداشتید حذف کنید. یک لیست از علاقه مندی های خود تهیه کنید. اگر هزینه ها برای تان مهم نیست، هرچه را که دوست دارید بنویسید. سپس تصمیم بگیرید از عهده ی کدام موردها بر می آیید و آنها را اولویت بندی کنید. تصاویر فضاهایی را که دوست دارید جمع آوری کنید. حتی اگر از یک طراح داخلی کمک می گیرید، این عکس ها به او کمک می کند که بفهمد شما چه می خواهید. برای انتخاب دکوراسیون مناسب، خودتان به تنهایی تصمیم نگیرید و نظر همسر، فرزند یا هرکس دیگری که قرار است از این فضاها استفاده کند را جویا شوید. با هم و در کنار هم انتخاب کنید. نظرات شما می تواند تکمیل کننده ی یکدیگر باشد. شاید تصمیم گیری سخت باشد ولی با تهیه ی لیستی که گفته شد و دیدن تصاویر و مشخص کردن علاقه مندی ها، شما به راحتی می توانید انتخاب کنید. بهتر است اجزای دکوراسیون داخلی را دسته بندی کنید - مثلا سبک مبلمان، ترکیب رنگی، طرح ها و الگوها، مصالح و تعداد مبلمان لازم برای هر اتاق. حال نگاهی دیگر به خانه ی خود و وسایل آن بیندازید. اگر مبل روکش شده ای دارید که دوستش دارید اما پارچه ی آن را نمی پسندید، فقط رومبلی را عوض کنید. وسایل چوبی به راحتی می توانند رنگ آمیزی و لکه زدایی شوند. شما با خلاقیت و نوآوری به آسانی می توانید یک طراحی مقرون به صرفه داشته باشید. اگر به اندازه ی کافی بودجه دارید، کل دکوراسیون خود را به یک مرتبه زیر و رو کنید. اما اگر بودجه ی کافی ندارید، آن را در فازهای مختلف انجام دهید. بهتر است اول یک اتاق را تمام کنید و بعد بروید سراغ یک اتاق دیگر تا اینکه از هر اتاق فقط یک گوشه را تغییر دهید. زندگی در یک فضای نیمه دکور شده زیاد جالب نیست.
پیشنهاد می کنم پروژه ی تغییر دکوراسیون داخلی خود را از نشیمن شروع کنید. چون این فضا در منزل پرکاربدترین است و اعضای خانواده وقت زیادی را در آن می گذرانند.