گزارش «اتوپارت پرس» از دپوی لوازم‌یدکی و درآمد 40میلیونی فروشندگان

اتوپارت پرس: افزایش دو تا چهار برابری قیمت قطعات یدکی خودرو، مشتری‌های این بازار را کاهش داده و میزان فروش را کم کرده است. اما برسی‌ها نشان می دهد با وجود کاهش تعداد معاملات و کم شدن میزان خرید و فروش در بازار قطعات یدکی خودرو، درآمد فروشندگان و دلالان نسبت به سال گذشته نه تنها تغییری نداشته که در برخی موارد بهتر و بیشتر هم شده است.

پیگیری خبرنگار «اتوپارت پرس» از برخی کسبه قدیمی و خوش نام بازار قطعات یدکی خودرو نشان می‌دهد میزان خرید و فروش تقریبا نصف شده اما درآمد و سود فروشندگان تقریبا کاهشی نداشته و به گفته برخی از کسبه، با توجه به گرانی‌ها افزایش هم پیدا کرده است.

 در آمد مغازه داران تغییری نکرده 

یکی از فروشندگان در این باره به خبرنگار اتوپارت پرس می گوید:ر«فروش مان نسبت به سال گذشته تقریبا نصف شده است، اما با توجه به چند برابر شدن قیمت اجناس، درآمد مان تقریبا ثابت مانده و تفاوت چندانی با گذشته ندارد. قبل از گرانی ها درآمد ماهیانه ما حدود 40 میلیون تومان بود و الان هم تقریبا به همین مقدار است.» این موضوع نشان می‌دهد تنها کسانی که در این آشفته بازار ضرر و زیان می‌بینند مردم و مشتری‌ها هستند. چون آنها مجبورند برای قطعه‌ای مصرفی که تا دیروز 8 هزار تومان قیمت داشت، امروز 21 هزار تومان پرداخت کنند. اما بیشترین افزایش قیمت در بازار مربوط به قطعه‌های اساسی خودرو است. قطعات موتوری و لوازمی که اتومبیل بدون آنها زمین‌گیر می شود.

 دپو به امید گرانی

 قطعاتی چون دیسک و صفحه، رینگ و پیستون، یاتاقان، تسمه تایم، دسته موتور و سنسورها، بیشترین افزایش قیمت را دربازار داشته و در 6 ماه اخیر حدود 200 درصد رشد کرده است. دلیل این موضوع هم نیاز مبرم خودرو سواران به این قطعات است. یکی از فعالان و فروشندگان بازار لوازم یدکی خودرو می گوید: «غیراز خودروهای چینی به ویژه از نوع شاسی بلند و همچنین خودروهایی که تازه پایشان به بازار ایران باز شده، لوازم یدکی سایر خودروها در بازار موجود است. حتی برای خودروهای لوکس آلمانی و ژاپنی هم قطعه موجود است. حالا شاید چند برند خاص یا قطعه فابریک کارخانه در بازار کم یاب شده باشد، اما قطعه با برندهای متفرقه پیدا می‌شود. اما مشکل اینجا است که بخشی از تولید کنندگان و واردکنندگان قطعات و همچنین عمده فروشان، به امید افزایش بیشتر قیمت‌ها و با هدف گران فروشی، اجناس خود را دپو کرده‌اند و خیلی سخت حاضر به فروش می‌شوند تا این گونه القا کنند که کمبود شدید کالا وجود دارد و نرخ گذاری و تعیین قیمت فقط دست خودشان باشد.»

 نگرانی از کمبود واقعی کالا

یکی دیگر از فروشندگان هم به پرسش ما درباره دپوی اجناس توسط برخی از تولیدکنندگان، واردکنندگان و عمده فروشان جواب مثبت می‌دهد و می‌گوید: «برخی در این بازار به دنبال سود بیشتر هستند و برای گران‌تر شدن اجناس آنها را دپو می‌کنند. بعضی از مغازه‌داران هم که از قبل خرید کرده‌اند با توجه به بسته شدن گمرگ به روی قطعات وارداتی، می‌ترسند انبارها را خالی کنند و بعد با بسته ماندن گمرگ و کمبود واقعی کالا، مجبور شوند تا همان قطعه را گران‌تر بخرند و جایگزین کنند. وضعیت نامشخص آینده بازار قطعات یدکی خودرو که خودش از نوسان و غیر قابل پیش‌بینی بودن آینده دلار و زمان پایان ممنوعیت واردات قطعات خارجی آب می‌خورد، باعث شده تا فروشندگان تمایل چندانی برای فروش قطعاتی که در انبار دپو کرده اند نداشته باشند. از طرف دیگر کسانی که برای تعمیر خودرو نیاز به قطعات اساسی دارند به هر قیمتی مجبورند آنها را تهیه کنند. در نتیجه بیشترین افزایش قیمت در این بخش از قطعات خودرو اتفاق افتاده است. اگر مشکلات موجود برطرف نشود و در آینده کمبود واقعی قطعه داشته باشیم، قیمت‌ها از این هم بالاتر می‌رود. دولت با تعیین سیاست‌های درست و همچنین نظارت دقیق باید جلوی این اتفاق را بگیرد.»

گزارش اختصاصی «اتوپارت پرس» از لوازم یدکی فروش‌های خیابان قزوین

اتوپارت پرس: جهش ناگهانی قیمت ارز به سرعت تاثیر خود را بر بازار فروش لوازم یدکی خودرو نشان داد و شاهد افزایش 2 تا 4 برابری قیمت‌ها بودیم. در چنین شرایطی انتظار می‌رفت تا طبق همین فرمول، با سقوط نرخ ارز طی چند هفته اخیر و آرام گرفتن دلار در کانال 11 هزار تومان، آتش تند قیمت‌ها در این بازار اندکی هم که شده فروکش کند.

این در حالی است که با گشت و گذار در بازارهای اصلی توزیع و فروش لوازم یدکی خودرو و محله‌هایی که در قرق مغازه‌ها و تعمیر گاه‌ها هستند، می‌بینیم که کاهش چند هزار تومانی دلار حتی یک ریال هم روی کاهش قیمت‌ها تاثیرگذار نبوده است و درهمچنان برپاشنه گرانی می‌چرخد. این موضوع خودرو سوارانی که از بخت بد در چنین شرایطی سر و کارشان به تعمیر گاه افتاده و مشتری ناخواسته این بازار آشفته شده‌اند را حسابی ناراضی و نقره داغ کرده است. یکی از این مشتری‌های سرگردان شده و حیران در بازار قطعات یدکی خودرو به خبرنگار اتوپارت پرس می گوید: «از روزی که دلار گران شد قیمت ها بالا رفت. توضیح و توجیه فروشندگان هم این بود که خرید جدیدشان برای جایگزین کردن جنس فروخته شده با نرخ جدید دلار است.» به این ترتیب برای یافتن جوابی که با منطق بازار سازگار باشد، به سراغ تعدادی از فروشندگان لوازم یدکی خودرو در راسته خیابان و میدان قزوین رفتیم.

 دلار کاهش پیدا کرده اما جنس نیست

افزایش قیمت‌ها که در برخی موارد به 200 درصد هم می‌رسد باعث نشده تا بازار لوازم یدکی خودرو مشتری‌هایش را از دست بدهد و از رونق بیافتد. تقریبا در هر مغازه یک یا چند مشتری در حال گرفتن مظنه قیمت بودند. تعدادی هم قطعه یا قطعات مورد نیازشان را خریداری کرده و با دست پر از مغازه‌ها خارج می شدند. لا به لای این چک و چانه زدن‌های فروشنده و مشتری تلاش کردیم تا درباره موضوع مورد نظرمان با فروشندگان همکلام شویم. بعضی به بهانه‌های مختلف حاضر به پاسخگویی نبودند و بعضی هم جواب سر بالا می دادند. اما سرانجام موفق شدیم با چند نفری صحبت کنیم. حرف تمام آنها در توجیح این وضعیت تقریبا یکی است. یکی از فروشندگان تاکید می کند تعیین قیمت در بازار لوازم یدکی خودرو فقط وابسته به نرخ دلار نیست:« مثل تمام اجناس، دلار روی کار ما هم تاثیرمستقیم دارد و بالا و پایین رفتن آن قیمت ها را تکان می دهد. اما در بازار قطعات یدکی خودرو 2 عامل تعیین کننده قیمت است، یکی همین قیمت دلار و یکی هم میزان توزیع کالا در بازار.اگر دلار پایین بیاید اما جنس در بازار کم باشد نه تنها قیمت ها کاهش پیدا نمی کند که هرچه جنس محدود تر و کمیاب تر شود، قیمت ها بیشتر خواهد شد. قطعات خارجی که از قبل وارد شده و در انبار ها است رو به پایان است و تولید کنندگان داخلی هم قطره چکانی جنس به بازار تزریق می کنند که این موضوع باعث شده با وجود کاهش قیمت دلار، در قیمت اجناس تغییری نداشته باشیم.»

 3 دلیل کمبود کالا در بازار قطعات خودرو 

 حالا سوال این است که دلیل کمبود و تزریق نشدن کالا در بازار قطعات خودرو چیست؟ این هم پرسش دیگری بود که در در پی سوال قبلی و تکمیل شدن گزارش مان باید جوابی برایش پیدا می کردیم. فروشندگان سیاست های اشتباه دولت در بازار قطعات خودرو را دلیل این اوضاع نا بسامان می دانند. یکی از این فروشندگان به خبرنگار اتوپارت پرس می گوید:«خیلی از قطعات وارد شده در گمرک گیر کرده و به بازار ترزیق نمی شود. دولت با هدف حمایت از تولید کنندگان داخلی، فعلا اجازه واردات قطعات خارجی را نمی دهد. از طرف دیگر شرکت ها و تولید کنندگان داخلی هم بازار را سیراب نمی کنند. خیلی از آنها تا حدود 60 درصد در مواد اولیه و قطعات وابسته به خارج و واردات کالا هستند که با توجه به تحریم ها نمی توانند نیازخود را تامین کرده و تولید شان را افزایش دهند.از طرف دیگر سیاست شرکت های تولید کننده و واردکننده قطعات هم این است برای جلوگیری از کاهش قیمت ها بازار را تشنه نگه دارند و تولیدات و محصولات شان را به صورت قطره ای و محدود به بازار تزریق می کنند. تعدادی از برند های خاص هم در انحصار چند شرکت است و با وجود کاهش قیمت دلار، آنها به همان قیمت های قبلی جنس هایشان را می فروشند. چون بازار از حالت رقابتی خارج شده ما هم مجبوریم به هر قیمتی که می گویند جنس را بخریم و بفروشیم. این 3 عامل دلیل گرانی لوازم یدکی خودرو است و باعث شده تا با وجود ارزان تر شدن دلار،قیمت ها کاهش پیدا نکند.»

توزیع مناسب روغن موتور و کاهش قیمت ها

اتوپارت پرس: رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک، روغن و فیلتر خودرو تهران تاکید کرد: «شرکت‌های تایرسازی به دلیل افزایش هزینه‌های تولید در خواست افزایش قیمت داده اند، اما اتحادیه به منظور جلوگیری از متضرر شدن مصرف کنندگان با آن مخالفت کرده است.»

وی درباره حذف تخفیف‌های زیر فاکتور روغن موتور خاطرنشان کرد: «کارخانه‌های تولید روغن موتور از 7 ماه گذشته با قطع سهمیه بندی های خریداران عمده، تخفیفاتی را که ارائه می دادند متوقف کرده است و با قیمت‌های مصوب در بازار توزیع می کنند، که با توجه به کاهش تولید سه برند تولید کننده روغن موتور و کاهش عرضه، قیمت‌ها سیر صعودی به خود گرفت اما به تازگی با توزیع مناسب، قیمت ها کمی کاهش یافته است.»

داوود سعادتی‌نژاد اظهار کرد: «تخفیفات زیرفاکتوری بیشتر جنبه تبلیغاتی برای جذب مشتری را داشت. زیرا نمایندگانی که اقدام به خرید از کارخانه‌های روغن‌موتور می‌کردند، از دو نوع روغن‌های سبک و روغن‌های صنعتی خرید می کردند و روغن‌های صنعتی را با قیمت‌های بالا به فروش می‌رساندند تا سود بیشتری کسب کنند و در مقابل روغن‌های سبک را به دلیل تخفیفی که کارخانه‌ها به آن‌ها می‌دادند با سود حداقلی و حدود 2 درصد به فروش می رساندند. این روند تا زمانی ادامه داشت که در بازار کمبودی وجود نداشت. اما به محض کمبود روغن موتور در بازار کارخانجات سهمیه های نمایندگان را کاهش دادند که باعث تعادل قیمت ها در بازار شد و نه افزایش قیمت.»

وی در پایان تاکید کرد: «تاکنون مصوبه رسمی مبنی بر مجوز افزایش قیمت بیش از 9 درصد به شرکت های روغن‌موتور ابلاغ نشده و افزایش 24 درصدی قیمت روغن موتور غیر رسمی است اما چنانچه کارخانه‌ای اقدام به افزایش قیمت‌ها کرده است، به دلیل افزایش قیمت نهاده های تولید و افزودنی‌ها است.»