استحصال طلا به روش ثقلی (جیگ)

مقاله آموزش جواهرسازی در مورد روشهای استحصال طلا :
در این روش‌ها از اختلاف وزن مخصوص کانیهای مختلف برای جدایش آنها از یکدیگر استفاده می‌شود. در قدیم از این روش برای استخراج طلا از ذخایر آبرفتی( پلاسر ) استفاده می‌شد. معمولا از این روش برای جداکردن ذرات دانه درشت طلا استفاده می‌شود. اگرچه اخیرا شرکت‌های سازنده دستگاههای کانه آرائی، دستگاههایی را معرفی کرده‌اند که می‌توانند ذرات طلا را حتی تا ابعاد یک میکرون و کمتر جداکنند( مانند جداکننده نلسون و نادسن ). از روش‌های ثقلی کمتر به‌صورت مستقل در بهره‌برداری از معادن و استحصال طلا استفاده می‌شود و اکثرا از این روش به‌همراه روش سیانوراسیون و ملقمه‌سازی استفاده می‌شود.
از کنسانتره یا محصول پرعیاری که از روش‌های ثقلی بدست می‌آید می‌توان طلا را به‌روش ملقمه جداکرد. جداکننده‌های ثقلی به چند گروه تقسیم می‌شوند که اساس کار همه آنها یکی است ولی مکانیزم جداسازی در آنها متفاوت است( جدایش در لایه نازک و یا جریان قائم ) در زیر به چند روش متداول بصورت مختصر اشاره می‌شود:
جیگ( Jig ): جیگ یکی از قدیمی‌ترین دستگاههای پرعیار کردن ثقلی مواد است که اصول کار آن هنوز به‌طور کامل شناخته نشده‌است. از این دستگاه معمولا برای پر عیار کردن مواد نسبتا دانه‌درشت استفاده می‌شود. طرز کار جیگ اینگونه است که اگر سطح مشخصی در داخل جیگ به‌عنوان سطح مبنا در نظر گرفته شود آب نسبت به این سطح دارای دو حرکت است، یکی رو به بالا یا حرکت جهشی و دیگری رو به پایین یا حرکت کششی، فرکانس این حرکت بین 55 تا 330 مرتبه در دقیقه متفاوت است.
حرکت نوسانی آب در داخل جیگ توسط مکانیزمی( مانند پیستون ) که دارای حرکت موجی یکنواخت است ایجاد می‌شود. این حرکت در طول لایه بار اولیه ایجاد حرکت‌های جهشی و کششی می‌کند که این حرکت باعث لایه‌بندی مواد می‌شوند. ذرات سبکتر که در بالا قرار گرفته‌اند از قسمت سرریز خارج می‌شوند و ذرات سنگین‌تر که در قسمت پایین لایه قرار گرفته‌اند می‌توانند از قسمت ته‌ریز خارج گردند. جیگ‌ها انواع گوناگونی دارند که تعدادی از آنها عبارتند از: جیگ هارتس، جیگ دنور ، جیگ بوم، جیگ باتاگ و ...